No. 718
ORDER OF HIS EXCELLENCY THE GOVERNOR IN COUNCIL – No. 1204.

RONALD STORRS, Governor.

WHEREAS by an Order of His Excellency the High Commissioner in Council, dated the 17th day of November, 1882, and published in the Cyprus Gazette, dated the 1st of December, 1882, It was among other things provided that the villages of Poli, Chrysofou. Istemi, Prodromi and Peristerona in the district of Paphos shall have a Municipal Council and that the limits within which the said Council shall exercise the powers, rights, duties and liabilities by the law vested and imposed upon Municipal Councils shall comprise the said villages. AND WHEREAS it is deemed expedient to alter the limits within which the said Council shall exercise such powers, rights and duties as afore- said. NOW, THEREFORE, in exercise of the powers vested in him by the Municipal Councils Laws, 1882, and with the advice of the Executive Council, His Excellency the Governor is pleased to order and it is hereby ordered as follows — That the limits within which the said Council shall exercise powers, rights, duties and liabilities by the law vested in and imposed upon Municipal Councils shall comprise the villages of Poli and Prodromi including the port of Latchi. Given under the hand and official seal of the Governor at Nicosia, this 7th day of October, 1927.

H. MOLAUGHLAN, Clerk of Council.

(M.P. 1996/10.)

Διάταγμα 7/10/1927 Ν o 1204

Το Διάταγμα αυτό το οποίο εκδόθηκε την 7/10/1927 από τον Κυβερνήτη της Κύπρου Ρονάλτ Στόρς, ανέφερε ότι το Διάταγμα της 17/11/1882 Νο 718 με το οποίο αναφαίρετο ότι, «Τα χωριά Πόλη, Χρυσοχού, Ιστέμη, Προδρόμι και Περιστερώνα στην Επαρχία Πάφου θα αποκτήσουν Δημοτικό Σύμβουλο και τα όρια μέσα στα οποία το προτεινόμενο Συμβούλιο θα ασκεί τις εξουσίες, δικαιώματα, καθήκοντα και ευθύνες του αναφορικά με το νόμο που διέπει τα Δημοτικά Συμβούλια, θα συμπεριλαμβάνει τα πιο πάνω χωριά» ήταν αναγκαίο να αλλάξουν τα όρια του αναφερόμενου Συμβουλίου και να συμπεριλαμβάνει μόνο τα χωριά Πόλη, Προδρόμι και το λιμάνι του Λατσιού.

Με το πιο πάνω διάταγμα της 17/11/1882, βλέπουμε ότι η Στενή (στο Διάταγμα γράφεται «Ιστέμη», κάτι που υποδηλεί ότι έτσι το έγραφαν επί Τουρκοκρατίας), ήταν μέλος του δήμου Πόλεως Χρυσοχούς από την 17/11/1882 μέχρι την 7/10/1987.

Ένας δε εκ των εκλελεγμένων Δημάρχων του πιο πάνω Δήμου, ήταν και ο ομοχώριος μας, Θεόδουλος Χ΄΄Αργυρού Νίττης, μια εξέχουσα προσωπικότητα της εποχής εκείνης.

Το χωριό Στενή βρίσκεται στο Βορειοδυτικό μέρος της Κύπρου, πέντε χιλιόμετρα από την θάλασσα του Κόλπου της Χρυσοχούς. Είναι κτισμένο σε υψόμετρο 200 μέτρων πάνω από τη θάλασσα και το κλίμα του είναι ιδανικό όλες τις εποχές του χρόνου. Το γεγονός ότι σε μια ακτίνα δέκα χιλιομέτρων από την ακτή του Κόλπου της Χρυσοχούς, παράγονται κεράσια, αβοκάτο, μάγγο, καρπούζια, μήλα, μπανάνες, πορτοκάλια και σχεδόν ότι μπορεί να φανταστεί κάποιος, δείχνει πραγματικά το κλίμα που υπάρχει σ' αυτή την περιοχή, που δεν συναντάται σε άλλες περιοχές, όχι μόνο στην Κύπρο, αλλά και παγκοσμίως.

Στα Ανατολικά του χωριού, ανεβαίνοντας στο βουνό μια απόσταση δύο χιλιομέτρων, ο επισκέπτης μπορεί να δει το δάσος Πάφου και στα Βορειοδυτικά ολόκληρο τον κόλπο της Χρυσοχούς με τα γύρω χωριά. Μια πραγματικά πανέμορφη εικόνα, που δύσκολα συναντάται αλλού.

Πώς πήρε το όνομα «Στενή» κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά, αν και υπάρχουν δύο εκδοχές, κατά τους παλαιότερους κατοίκους του χωριού.

Η πρώτη είναι ότι λόγω της τοποθεσίας που αρχικά υπήρξε ο πρώτος οικισμός , σ' ένα στενό μέρος στις όχθες του ποταμού που διασχίζει την κοινότητα και ίσως να της δόθηκε το όνομα αυτό.

Η δεύτερη είναι ότι ο πρώτος κάτοικος του χωριού ήταν βοσκός, ο οποίος έκτισε την μάντρα του στο μέρος αυτό την οποίαν ονόμαζαν «στένια» από το «στάνη» και έτσι με το χρόνο από στένια έγινε «Στενή».

Πότε άρχισε να υπάρχει το χωριό, δεν υπάρχουν ακριβείς πληροφορίες, αλλά από ένα μέρος του παλιού νερόμυλου δίπλα στον ποταμό, που διασχίζει την κοινότητα, ειδικοί έχουν αποφανθεί ότι είναι κτίσμα του 16 ου αιώνα, έτσι και το χωριό θα είναι της ίδιας περίπου χρονολογίας.

Άλλες πληροφορίες φέρουν το χωριό να υπάρχει κατά την διάρκεια ανέγερσης του Μοναστηριού της Παναγίας της Χρυσολάκουρνας, γύρω στον 12 ον αιώνα.

Όπως όλα τα χωριά της περιοχής έτσι και οι κάτοικοι της Στενής ασχολούνταν από τα παλιά τα χρόνια, με την γεωργία και την κτηνοτροφία.

Λόγω του ότι η Στενή βρίσκεται μεταξύ βουνού και κάμπου, τα δύο αυτά επαγγέλματα των κατοίκων της, ήταν προσοδοφόρα, το δε νερό από τον ποταμό που διασχίζει την κοινότητα ήταν για τα παλιά χρόνια το παν για τους κατοίκους της.

Ο πληθυσμός της Στενής είχε μια αυξητική τάση μέχρι το 1930, γύρω στους 300 κατοίκους, αλλά δύο μεγάλα ρεύματα μετανάστευσης στην Νότιο Αφρική από 1930-1950 και από 1960-1975, έφεραν το χωριό στο στάδιο μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας.

Ένα πιο μικρό ρεύμα άρχισε προς την Νότιο Αφρική, αρχές του 20ου αιώνα έτσι η χώρα αυτή ήταν η επιλογή όλων των μεταναστών της Στενής.

Το Δημοτικό Σχολείο της Στενής, λειτούργησε το 1925 με 35 μαθητές, εκ των οποίων 27 ήταν αγόρια και 8 κορίτσια, με πρώτο δάσκαλο τον αείμνηστο Λουκά Αργυρίδη από τα Κατύδατα Σολέας. Έπαψε δε να λειτουργεί το 1983, λόγω μειωμένου αριθμού παιδιών. Τα παιδιά της κοινότητας φοιτούν σήμερα στα περιφερειακά σχολεία της Πόλης Χρυσοχούς.

Με την κατασκευή του υδατοφράγματος «Ευρέτους» η ζωή των κατοίκων, ειδικά των γεωργών, άλλαξε αφού είχαν τώρα άλλες επιλογές από την παραδοσιακή γεωργία, καλλιεργώντας μόνο δημητριακά. Τα κυρίως προϊόντα σήμερα είναι εσπεριδοειδή, ελιές και δημητριακά. Εκτός από αυτούς που ασχολούνται με την γεωργία, άλλοι εργοδοτούνται στην Τουριστική βιομηχανία της περιοχής και άλλοι με τεχνικά επαγγέλματα.

Αρχές του 1980 άρχισε και πάλι να αυξάνεται ο πληθυσμός της κοινότητας, λόγω κυρίως της παραμονής νέων στο χωριό και του επαναπατρισμού των μεταναστών από την Νότιο Αφρική, λόγω της καλής οικονομικής κατάστασης που επικρατεί στη περιοχή αυτή.

Σήμερα κατοικούν στην Στενή γύρο στα 120 άτομα, αλλά όπως έχει αναφερθεί, με την αυξητική τάση που υπάρχει, καθώς και την εγκατάσταση ξένων στο χωριό, προβλέπεται ότι ο πληθυσμός θα διπλασιαστεί, τα επόμενα πέντε χρόνια.